2024-03-28T09:45:12Z
https://mcal.yazd.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=303
نقد ادب معاصر عربی
2322-5068
2322-5068
1398
9
17
خاستگاه نماد و اسطورۀ پرندگان در ادبیات پایداری (بررسی موردی اشعار سمیح القاسم)
یحیی
معروف
مریم
معصومی
یکی از ویژگیهای برجستة ادبیات پایداری، به کارگیری عناصر نمادین در آن است. در این میان، نمادهای طبیعی، نمود زیادی در بیان اندیشههای شاعران مقاومت داشتهاند. پرندگان جزئی از عناصر طبیعت هستند که شاعرانِ حوزة ادبیات پایداری برای پربارکردن مضامین اشعار خود و استفاده نمادین، از آنها بهره بردهاند. سمیح القاسم به عنوان یکی از شاعران برجسته حوزة ادبیات پایداری از اسطوره و نمادِ پرندگان، برای بیان اندیشههای مبارزهطلبانه و آزادیخواهانة خود بهرهجسته است و آن را به عنوان پوششی برای بیان اعتراض به وضع نامناسبِ انسان فلسطینی به کار میگیرد؛ وی توانسته به زیبایی، به این هدف خود جامة عمل بپوشاند و با استفاده از نمادهایی با بارهای معنایی مثبت و منفی، از یکسو چهرة ستمکاران و زشتی اعمال آنان و از سویی دیگر لزوم مبارزه و پایداری انسان فلسطینی را به تصویر بکشد. از آنجا که مردم و سرزمین، بخش عظیمی از شعر وی را دربرگرفته و صورتهای نمادین پرندگان به صورتی غیر مستقیم به آنها اشاره دارد؛ پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی بر آن است تا به واسطة پردهبرداری از نحوة کاربرد نماد پرندگان در شعر سمیح القاسم، بخش عظیمی از شعر او را رمزگشایی کند.
ادبیات پایداری
اسطوره
نماد
پرندگان
سمیح القاسم
2020
01
21
1
24
https://mcal.yazd.ac.ir/article_1669_a0830656a9de08c99bf7ca25ff7f6fd6.pdf
نقد ادب معاصر عربی
2322-5068
2322-5068
1398
9
17
تحلیل داستان "الغریب" نجیب کیلانی بر مبنای رمزگان پنجگانه بارت
علی
قهرمانی
آرزو
شیدایی
صدیقه
حسینی
نقد و تحلیل ساختارگرا، یکی از شاخصترین روشهای تحلیل متون ادبی از دهه 1960م تا کنون محسوب میشود. "رولان بارت" فرانسوی یکی از پایهگذاران اصلی این مکتب به شمار میآید. بارت مدلی را تحت عنوان "رمزگان پنجگانه" برای تحلیل روایات ارائه داده است که شامل شناسایی و کشف واحدهای کنشی، معمّایی، معنایی، نمادین و فرهنگی میشود. این رمزگان نشانهها را به نظامهای معنادار تبدیل میسازند و بدین ترتیب باعث ایجاد رابطه بین دالّ و مدلول میگردند. پژوهش حاضر سعی نموده است تا با استفاده از روش تحلیلی-توصیفی یکی از داستانهای کوتاه "نجیب کیلانی"- از ادبای برجستة معاصر عرب - به نام "الغریب" را بر اساس این الگوی ساختارگرایانه بررسی نموده و واحدهای پنجگانه موجود در آن را استخراج و رمزگشایی نماید. هدف این جستار سنجش میزان بهرهگیری نویسنده داستان از اصول روایی برای انتقال اندیشههایش میباشد. نتایج به دست آمده از تحلیلها حاکی از آن است که نویسنده یک بیماری اجتماعی به نام نفاق را به عنوان واحد فرهنگی مطرح و قهرمان اصلی داستان را نماد این رذیله معرفی میکند و سپس با اشاره به دوگانههای موجود در ظاهر و باطن شخصیت وی و با بهرهگیری از واحدهای معنابُنی چون شغل منشیگری که دال بر اطاعت محض است، علل و انگیزههای صاحب این رذیله را برای کنشهای منافقانه تبیین مینماید.
نقد ساختارگرا
رمزگان
رولان بارت
داستان کوتاه الغریب
نجیب کیلانی
2020
01
21
25
47
https://mcal.yazd.ac.ir/article_1676_8e5f6d528b1516235cf304835d999577.pdf
نقد ادب معاصر عربی
2322-5068
2322-5068
1398
9
17
تحلیل گفتمان انتقادی رمان چهارگانه "الخسوف" بر اساس رویکرد "نورمن فرکلاف"
قاسم
ابراهیمی
ابراهیم
اناری بزچلوئی
سید ابوالفضل
سجادی
محمد
جُرفی
تحلیل گفتمان انتقادی به عنوان گرایشی میانرشتهای، در بررسی متون از سطح جمله و کلام فراتر رفته و به بافت موقعیتی که متن در آن شکل گرفته است، توجه میکند. نورمن فرکلاف یکی از نظریهپردازان در این حوزه است که برای نظریه خود سه سطحِ توصیف، تفسیر و تبیین را در نظر میگیرد. این پژوهش سعی دارد تا به صورت توصیفی - تحلیلی، سه سطح گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف را در بخشهای چهارگانه رمان الخسوف، مورد بررسی قرار دهد. ابراهیم الکَونی در رمان حاضر با استفاده از باهمآیی و تکرار واژگان، به کارگیری واژگان متضاد و استفاده از استعارههای مفهومی و بلاغی و با تکیه بر شالودههای رئالیسم و رئالیسم جادویی، ضمن فراخوانی متون مختلف همچون قرآن، روایات، اشعار شاعران قبل و استفاده از ضربالمثلها، اصطلاحات عامیانه و اسطورههای اهل صحرا، در پی تبیین اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه است. او با گفتمانی ضداستعماری به بیان مسائلی چون زندگی مردم قبایل طوارق، اوضاع نابهسامان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه لیبی در زمان استعمارگران اروپایی، تقابل سنت و مدرنیته و ... میپردازد و با تقویت روحیه مبارزهطلبی، به دنبال کسب مفاهیمی چون آزادی و تغییر است.
تحلیل گفتمان انتقادی
نورمن فرکلاف
ابراهیم الکَونی
چهارگانه الخسوف
2020
01
21
49
72
https://mcal.yazd.ac.ir/article_1670_fae99448bff3f6a043916c26918d5b6a.pdf
نقد ادب معاصر عربی
2322-5068
2322-5068
1398
9
17
تحلیل نشانه شناختی تصاویر روی جلد دیوان های شعری ابراهیم نصرالله (بررسی موردی: دیوان های "نعمان یستردّ لونه" و "فضیحة الثعلب")
مریم
رحمتی
شهریار
همتی
سارا
کرمی
ابراهیم نصرالله از برجستهترین شاعران مقاومت فلسطین است که با استفاده از سمبل و زبان نشانه، آثار شعری فراوانی در دفاع از فلسطین و مبارزه با استکبار و استبداد نیروهای مداخله جو و رژیم اشغالگر سروده است. دو دیوان «فضیحة الثعلب» و «نعمان یستردّ لونه» از جمله دیوانهای شعری مشهور او در زمینة نقد جنگ و ظلم و ستم استعمارگران و دعوت به مبارزه، ایستادگی و مقاومت مردم فلسطین است که سرشار از نشانه و نماد میباشند. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی و با هدف کشف کدها و لایههای پنهان تصاویر طرح جلد دو دیوان مذکور، به بررسی و تحلیل تصاویر رسمشده در این دو دیوان، به عنوان بخش فرامتنی کتابها، بر اساس نظریة نشانهشناسی میپردازد. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که طرح روی جلد هر دو دیوان، بر خلاف طرح جلد بسیاری از کتب که تنها زینتبخش کتاب است، کاملا با محتوا و اندیشهی اصلی اثر هماهنگ بوده و عامل گسترشدهندة متن است. همچنین رمزگانهای تصویری و زیباییشناختی موجود هر دو دیوان، در راستای هدف و مقصود اصلی نویسنده و پیام اصلی متن طراحی شدهاند. عوامل بصری مانند رنگ، خط، بافت، فضا و شکل تصاویر از جمله عناصر ایجاد هماهنگی در تصاویر طرح جلد دو دیوان به شمار میروند که نشان از دانش بصری کتابها دارد. شاعر در راستای بیان مقصود خود، درطرح روی جلد هر دو دیوان از رنگهایی با طیف رنگی و در طراحی تصاویر بخشهای فرعی دیوان «نعمان یستردّ لونه» از فضای سفید، سیاه، خاکستری بهره برده است.
نشانهشناسی
نشانه های تصویری
ابراهیم نصرالله
"نعمان یستردّ لونه"
"فضیحة الثعلب"
2020
01
21
73
97
https://mcal.yazd.ac.ir/article_1679_43fc36025408be2727ff4917dd893111.pdf
نقد ادب معاصر عربی
2322-5068
2322-5068
1398
9
17
خوانشی تحلیلی از صحنه آغازین رمان "اللص والکلاب" اثر نجیب محفوظ
عادل
آزاددل
جواد
گرجامی
نرگس
معصومی
گشودن رمان فرآیندی روشمند در جهت ورود به دنیای داستان و همراهشدن با کنشهای مختلف آن است. در این میان صحنة آغازین داستان و نحوة پردازش آن، نخستین گام به منظور ارائة نمایی کلی از روایت داستانی است. پردازش هنرمندانة این بخش از داستان، فرایندی است در راستای انتقال اطلاعاتی اولیه از فضای داستان، ارتباط آن (صحنه آغازین) با بقیه رمان و پیرنگی که در ادامه روایت شکل خواهد گرفت. صحنة آغازین رمان " اللص و الکلاب" اثر نجیب محفوظ به گونهای است که از یک سو سرنخهای ابتدایی از روایت کلی را در اختیار خواننده قرار میدهد و با تعلیقآفرینی در کنشهای آغازین داستان وی را نسبت به تعقیب روایت ترغیب مینماید. این مهم به واسطه کاربست تکنیکهای مختلف از جمله: انتخاب عنوانی با دلالتی معکوس(وارونگی معنا)، صحنهپردازی رئالیستی و باورپذیر، الگوی ترکیبی در معرفی شخصیت و گزارههای معماگونه با دلالتهای منفی، در صحنه آغازین رمان تحقق مییابد. مقاله حاضر با اتخاذ رویکرد توصیفی-تحلیلی به خوانش تحلیلی صحنة آغازین رمان "اللص و الکلاب" نجیب محفوظ پرداخته و مهارت نویسنده را در پردازش موفق این بخش از رمان به تصویر کشیده است.
گشودن رمان
صحنه آغازین
تعلیق داستانی
نجیب محفوظ
اللص و الکلاب
2020
01
21
99
122
https://mcal.yazd.ac.ir/article_1671_d13d1936d107283b8b6c630189d7c659.pdf
نقد ادب معاصر عربی
2322-5068
2322-5068
1398
9
17
نشانهشناسی قصیدة بلقیس نزار قبانی بر اساس نظریة خوانش اکتشافی و پسکنشانة مایکل ریفاتر
وجیهه
گلین مقدم
لیلا
قاسمی حاجی آبادی
کتایون
فلاحی
نشانهشناسی از نظریات تحلیلی نیمة دوم قرن بیستم است. مایکل ریفاتر، منتقد فرانسویتبار آمریکایی، با کتاب نشانهشناسی شعر، این نظریه را برای خوانش شعر پیشنهاد کرد که بر اساس آن میتوان شعر را با دو خوانش اکتشافی و پسکنشانه مورد بررسی قرار داد. خوانش اول، معانی محوری شعر را مورد بررسی قرار میدهد اما در خوانش دوم، با توجه به دلالتهای زبانی، پس از بررسی عناصرغیردستوری، ارتباط درونی عناصر متن، در قالب انباشت و منظومههای توصیفی تبیین شده، پس از آن، خواننده به دریافت هیپوگرامها روی میآورد و درنهایت این مباحث به دریافت و کشف شبکة ساختاری شعر میانجامد.این جستار، که مبتنی بر روش توصیفی-تحلیلی است، با تکیه بر نظریة ریفاتر به خوانش بخشی از قصیدة «بلقیس» از نزار قبانی شاعر معاصر سوری میپردازد. خوانش اکتشافی این قصیده بیانگر این است که شاعر با اشاره به کشتهشدن بلقیس، سعیدارد با کلامی عاشقانه، به رثای محبوب بپردازد. اما خوانش پسکنشانه نشان میدهد، شعر بلقیس دارای دو انباشت و منظومة توصیفی است. در انباشت اول مقصود همان محبوب و منظومة توصیفی آن وطن است و در انباشت دوم مقصود امت عربی و منظومة توصیفی آن هویت عربی است که شاعر با نمادسازی، به جامعة خویش نیز اشاره میکند در نهایت شبکة ساختاری به کمک خواننده میآید. یافتههای تحقیق نشان میدهد رویکرد ریفاتر بر قصیدة بلقیس منطبق بوده و میتوان به وسیلة این الگو، دلالتهای عمیقتری از جمله عشق، زن، هویتملی، وطن، آزادی، مبارزه با استبداد و عقبماندگی را از این قصیده برداشت کرد.کلید واژهها:
نزار قبانی
مایکل ریفاتر
خوانش اکتشافی
خوانش پسکنشانه
2020
01
21
123
141
https://mcal.yazd.ac.ir/article_1677_df78533acdc8c9894ace6d8fb8036067.pdf
نقد ادب معاصر عربی
2322-5068
2322-5068
1398
9
17
نقد جامعهشناختی رمان شیکاگو اثر علاء الأسوانی بر پایة نظریة ساختارگرایی تکوینی
محمودرضا
توکلی محمدی
دکترمحمدعلی
آذرشب
نقد جامعهشناختی، از نظریههایی است که در عرصة تعامل ادبیات با علوم اجتماعی بروز یافته و سعی بر آن دارد تا رابطة میان ساختار ادبی و جامعه را بررسی نماید. مطابق این نظریه، میان متون ادبی و محیط اجتماعی که متن ادبی در آن متولد شده، تأثیر متقابلی وجود دارد. از یک طرف نویسنده در آفرینش متن ادبی خود از جامعه تأثیر میپذیرد و از طرف دیگر، متنِ تولید شده نیز بر محیط اجتماعی خود تأثیر میگذارد. جورج لوکاچ و لوسین گلدمن از مهمترین نظریهپردازان این عرصه هستند. در پژوهش حاضر تلاش بر آن بوده تا به شیوة توصیفی – تحلیلی و بر پایة چارچوب نظری نقد جامعهشناختی، رمان "شیکاگو" اثر علاء اسوانی، نویسندة معاصر مصری بر پایة مکتب ساختارگرایی تکوینی گلدمن مورد بررسی و نقد جامعهشناختی قرار گیرد تا به پاسخ این پرسش کلی که "آیا این رمان قابلیت نقد در چارچوب نظریة ساختارگرایی تکوینی را دارد؟" دستیابد. در این زمینه تلاش شد تا این رمان در دو مرحلة دریافت و تشریح و در زمینههایی مانند شخصیت، درونمایه و بسترهای سیاسی و اجتماعی مورد بررسی قرار گیرد. نتایج به دست آمده نشانگر این واقعیت است که اسوانی با اثرپذیری از محیط اجتماعی مصر در زمان ریاست جمهوری حسنی مبارک، تلاش نموده تا مشکلات قشر روشنفکر و تحصیلکردة مصر را چه در داخل و چه در خارج از کشور مورد نقد و بررسی قرار دهد. رمانهای اسوانی و از جمله "شیکاگو"، بعد از انتشار، در آگاهیبخشیدن به ملت مصر نقش اساسی داشته و در به وجودآمدن انقلاب مصر تأثیر بسزایی داشته است.
نقد جامعهشناختی
ساختگرایی تکوینی
گلدمن
علاء اسوانی
رمان شیکاگو
2020
01
21
143
169
https://mcal.yazd.ac.ir/article_1680_e89fc464e272a4ca576a7323fc113cf8.pdf
نقد ادب معاصر عربی
2322-5068
2322-5068
1398
9
17
بررسی شگردهای تمرکززدایی انتظارشکن در تصاویرداستان های کودکانه ی یعقوب شارونی
مزگان
بیات کشکولی
علی اصغر
حبیبی
عبدالباسط
عرب یوسف آبادی
تمرکززدایی به توانایی ذهنی کودک اطلاق میشود که در آن از یک پدیده به پدیدة دیگر گریز میزند و این گریز باعث شکستهشدن تمرکز وی میگردد. این پدیده که کنشهای ذهنی را در پیدارد و باعث رشد شناختی وی و تقویت قدرت تفکر و خلاقیت او میشود، به واسطة شگردهای خاصی در ادبیات کودک جلوه مییابد. این شگردها در دو سطح متن و تصویر قابل بررسی است که سطح تصویر آن از اهمیت بالایی برخوردار است. برخی از تصاویر آثار کودکانه علاوه بر تمرکززدایی، باعث انتظارشکنی مخاطب میگردد، بدین شکل که کودک با دیدن آنها از حالت معمول خارج و غافلگیر میشود و این فرایند بر تمرکززدایی ذهن او تأثیرگذار است. در پژوهش حاضر تلاش بر آن است که شگردهای تمرکززدایی انتظارشکن تصویری در ده داستان منتخب از یعقوب شارونی (1931-2017م) داستاننویس معاصر مصر، با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر دادههای آماری، مورد بررسی قرار گرفته و چگونگی استفاده از تصاویر انتظارشکن در داستانها تحلیل شوند. از مهمترین شگردهای تصویری یافتشده در این داستانها، میتوان به تغییر ناگهانی پسزمینه (32%)، فانتزیسازی (18%) و کادرهندسی در تصویر (13%) اشاره کرد.
داستانهای کودکانة عربی
شگردهای تمرکززدایی تصویری
تمرکززدایی انتظار شکن
تغییر ناگهانی پس زمینه
فانتزی سازی
2020
01
21
171
204
https://mcal.yazd.ac.ir/article_1673_55f34e8139efac1662d312df938015b9.pdf
نقد ادب معاصر عربی
2322-5068
2322-5068
1398
9
17
نقد پسااستعماری رمان غدا یوم جدید اثر عبدالحمیدبن هدوقه (مطالعه موردی: نژادگرایی)
مجتبی
قنبری
فاطمه
قادری
بهنام
فارسی
ادبیات هر ملتی از مؤلفههایی تشکیلشده که در واقع بهترین و شاخصترین گزینه برای آشنایی با نگرشها و جهانبینی آن ملتها است. وقتی سخن از نگرش یک ملت در برابر استعمار بهمیان میآید، ادبیات پسااستعماری سهم بزرگی در بیان رویکردها و موضعگیری آن ملت، در برابر استعمار بیگانه داشته و پیامدهای حضور استعمار در عرصههای گوناگون فکری و فرهنگی را به تصویر میکشد. الجزایر از جمله کشورهایی است که حضور طولانیمدت فرانسه در آن، سبب پیدایش گستردة ادبیات پسااستعماری گشتهاست. رمان«غدا یوم جدید» اثر «عبدالحمیدبنهدوقه» از جمله آثاری است که تأثیر نژادگرایی استعمار بر مردمان الجزایر را روایت کرده و پیامدهای آن را در عرصههای مختلف، در قالب داستانی واقعگرایانه به تصویر میکشد. پژوهش پیشرو کوشیدهاست تا با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی مهمترین حوزههای تبعیضنژادی استعمار در رمان «غداً یوم جدید» را با ذکر نمونه، مورد تحلیل و واکاوی قرار داده و به این مسئله بپردازد که علل ظهور نژادگرایی استعمار در شخصیتهای داستان چه بوده و راهکار نویسندة رمان برای خروج از این معضل چیست؟ تحلیل پسااستعماری رمان «غداً یوم جدید» حاکی از آن است که نژادگرایی استعمار در حوزههایی چون: نژادگرایی زیستی، مذهبی، قضایی، انحصار شغلی و نژادپرستی درونیشده نمود پیدا کرده و نویسنده راه برونرفت از این بحران را تکیه بر فرهنگ و تاریخ بومی، دانش نسبت به اروپاییان، و همچنین تقویت روحیه وحدت، مقاومت و ظلم ستیزی در نهاد مردم میداند.
ادبیات پسااستعماری
نژادگرایی
عبدالحمیدبن هدوقه
غداً یوم جدید
2020
01
21
205
230
https://mcal.yazd.ac.ir/article_1678_f691afe84c7fb7fc3dafeb06db3bd0a0.pdf
نقد ادب معاصر عربی
2322-5068
2322-5068
1398
9
17
تحلیل اگزیستانسیالیستی شخصیت اوّل (عمر) رمانِ "الشحّاذ" اثر نجیب محفوظ
سید مصطفی
موسوی اعظم
محمود
حیدری
فلسفه و ادبیات از روزگاران دور ارتباطی بسیار نزدیک داشتهاند و همواره مکتبهای فلسفی بر ادبیات جهان تأثیرگذار بوده است که از جملة آنها میتوان به اگزیستانسیالیسم اشاره داشت. از سوی دیگر، ادبیات به مثابه یک روش، بر فلسفة اگزیستانسیالیسم تاثیرگذار بوده و برخی فیلسوفان در قالبهای گوناگون ادبی مانند رمان، شعر، نمایشنامه و... مفاهیم فلسفی را وارد حوزة ادبی کردند. اگزیستانسیالیسم، به دغدغههای مشترک وجودِ خاص آدمی میپردازد. دغدغههایی چون رنج آدمی، معنای زندگی، جاودانگی، امید، عشق، ایمان، نومیدی، بیهودگی جهان، آزادی، مرگ و دیگر مباحث وجودی انسان. پژوهش حاضر با روش توصیفی-تحلیلی نمودهای اگزیستانسیالیستی رمان "الشحّاذ" را نمایان میسازد. مهمترین مؤلفههایی که در این پژوهش به عنوان مدار اصلی بازکاوی اندیشههای اگزیستانسیالیستی مورد توجّه قرار گرفتهاند عبارتند از: مرگاندیشی، معنای زندگی، عقلستیزی، آزادی و سرگردانی، دلهره و اضطراب، و نگاه حسرتآلود به گذشته (تنهایی اگزیستانسیال). نتیجهی پژوهش حاکی از آن است که علاوه بر نمودهای محتوایی، عنوان رمان نیز (گدا) بیانگر نوعی استیصال آدمی است و شاهدی بر اگزیستانسیالیستیبودن رمان است. با نشاندادن سویههای اگزیستانسیالیستی رمان و تحلیل آن به مددِ آراء فیلسوفان این مکتب فلسفی، نمایان میشود که این اثر نجیب محفوظ در زمرة آثارِ ادبیاتِ اگزیستانسیالیستی قراردارد به نحوی که درک عمیق و صحیح رمان، در گروی تحلیل و موشکافی پیشفرضهای اگزیستانسیالیستی نجیب محفوظ است.
اگزیستانسیالیسم
مرگاندیشی
معنای زندگی
نجیب محفوظ
الشحاذ
2020
01
21
231
253
https://mcal.yazd.ac.ir/article_1674_1c9c03ce63161f7d9d92a20e46437ebc.pdf
نقد ادب معاصر عربی
2322-5068
2322-5068
1398
9
17
روانکاوی مؤلفههای شادکامی در شعر خالد أبوخالد براساس روانشناسی مثبتگرا
فائزه
پسندی
عباس
اقبالی
محسن
سیفی
«نقد روانشناختی» به عنوان یکی از رویکردهای نقد ادبی جدید، بر اساس اصول علم روانشناسی و از طریق کشف چگونگی تأثیر ضمیر ناخودآگاه ادیب در آفرینش اثر ادبی، به نقد و تحلیل متون ادبی میپردازد و بر کاوش و شناسایی سویههای مثبتگرایی نظیر شادکامی و ارزشهای حاکم بر ذهن صاحب اثر تمرکز دارد. با عنایت به اینکه شعر معاصر فلسطین یکی از بارزترین مظاهر انسانی پرتکاپو در عرصة ادبیات جهانی محسوب میشود، مقالة حاضر به عنوان پژوهشی میانرشتهای با بهرهگیری از تحلیل ادبی و نقد روانکاوانه، به هیجان مثبت و معنادار «شادکامی» و برجستهترین مؤلفههای مرتبط با آن در دیوان «خالد أبوخالد» با روش توصیفی ـ تحلیلی میپردازد. از دستاوردهای این پژوهش میتوان به حضور فعال و هدفمند «شادکامی» در این دیوان به عنوان هیجان خوشایند پایدار و مؤلفههای مرتبط با آن از جمله «امیدواری»، «خردمندی» و «خوشبینی» در کنار اسالیب مختلف ادبی اشاره کرد. در این راستا، أبوخالد با جهتدهی فکری مخاطبان به سمت نگرش مثبت و خوشبینانه نسبت به رخدادهای گذشته و سرنوشت کشور برای مقابله با هیجانات منفی (نظیر ناامیدی، ترس، غم) و چالشهای مهم و بحرانی زندگی، به ارائة راهحلی خردمندانه و مصلحتاندیشانه میپردازد. وی با امیدواری نسبت به آیندهای درخشان بر قابلیتهای هموطنان بر ارتقاء روحیة خودباوری، انسجام هویتی، مسؤولیتپذیری و نوعدوستی تمرکز نموده و ضمن ترسیم هنجارها، اهداف و گذرگاهها، جامعه را به سمت بهزیستی معنادار، سلامت روانی و زندگی مملو از آرامش و شادکامی سوق میدهد.
نقد روانشناسی
شادکامی
شعر معاصر فلسطین
خالد ابو خالد
2020
01
21
255
282
https://mcal.yazd.ac.ir/article_1675_08558f08123ef02a32798d0834ba025f.pdf
نقد ادب معاصر عربی
2322-5068
2322-5068
1398
9
17
نشانه شناسی عنوان در قصیده «من یومیات سیف بن ذی یزن فی بلاد الروم» سروده عبدالعزیز مقالح
امیر
فرهنگ نیا
یکی از رمزگانهای مؤثر در متن که مخاطب را در ابتدای امر با علامتها و نمادهای موجود در واژگان و تصاویر آشنا میسازد، عنوان است. رمزگانی که انتخاب آن برای قصیده، یکی از مراحل مهم و حساس برای هر شاعر در سرودن شعر و نشاندهندة احاطة جامع تجربة او در ارتباط با مخاطب بوده و به مثابه کلید ورود مخاطب به فضای متن، بخشی از مطالعات نشانهشناسان را به خود اختصاص داده است. عنوان، خواننده را بر آن میدارد تا برای برداشت خود از متن و فهم دقیق آن بیندیشد و فضایی کلی از متن و پیام آنرا برای خود مجسم سازد. در همین راستا عبدالعزیز مقالح شاعر معاصر یمن با انتخاب واژة «یومیات» و یک شخصیت تاریخی برای عنوان قصیده خود که ارائه دهنده مضامین مدنظر خویش میباشد، خواننده را در درک بهتر محتوای قصیده کمک میکند. جستار حاضر درصدد بررسی نشانهشناختی عنوان و ارزیابی کارکردهای آن در مضمون قصیده با رویکرد توصیفی-تحلیلی است. بررسی عنوان این قصیده در سطح واژهنامهای، غنای موروث مردمی یمن و ریشهدار بودن آنرا نشان میدهد و از نگرش عمیق شاعر در بُعد هنری و زیباییشناختی حکایت دارد. در سطح ساختاری به تناسب انسجام میان آواها در عنوان، هارمونی ایجاد و پیوند آوایی در عنوان با تکرار حروف و آخرین حرف هجا اشاره میشود و این مضمون را میرساند که بسان یک منجی درصدد به خطرانداختن جان خود و رهاییبخشیدن مردم از رنج است. در سطح معنایی، ارتباط عمیق و منسجمی میان عنوان و متن حاکم است. ارتباطی که درصدد آگاهیبخشی به مخاطب در اثبات واقعیت متن یعنی سیطرة حزن و اندوه، غم غربت و تحمل رنج و محنت در راه آزادی میهن میباشد.
نشانه شناسی عنوان
شعر معاصر یمن
عبدالعزیز مقالح
سیف بن ذی یزن
2020
01
21
283
305
https://mcal.yazd.ac.ir/article_1682_d6a362f4b069863fa65e3e0fd3f62516.pdf