صفحه اصلی فهرست مقالات مشخصات مقاله
نقد ادب معاصر عربی
شماره‌های پیشین نشریه
دوره دوره 6 (1395)
دوره دوره 5 (1394)
دوره دوره 4 (1393)
دوره دوره 3 (1392)
دوره دوره 2 (1391)
صدیقی, کلثوم. (1395). خوانش اسطوره‏گرای تمنّای جاودانگی در سروده‏های عبدالوهاب البیّاتی. نقد ادب معاصر عربی, 6(10), 167-201.
کلثوم صدیقی. "خوانش اسطوره‏گرای تمنّای جاودانگی در سروده‏های عبدالوهاب البیّاتی". نقد ادب معاصر عربی, 6, 10, 1395, 167-201.
صدیقی, کلثوم. (1395). 'خوانش اسطوره‏گرای تمنّای جاودانگی در سروده‏های عبدالوهاب البیّاتی', نقد ادب معاصر عربی, 6(10), pp. 167-201.
صدیقی, کلثوم. خوانش اسطوره‏گرای تمنّای جاودانگی در سروده‏های عبدالوهاب البیّاتی. نقد ادب معاصر عربی, 1395; 6(10): 167-201.

خوانش اسطوره‏گرای تمنّای جاودانگی در سروده‏های عبدالوهاب البیّاتی

مقاله 7، دوره 6، شماره 10 - شماره پیاپی 12، بهار 1395، صفحه 167-201  XML اصل مقاله (360 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
نویسنده
کلثوم صدیقی
استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه فردوسی مشهد
چکیده
تمنّای جاودانگی از دیرباز، در رویکرد فرجام‏نگر اندیشه‏ی بشری، ناب‏ترین، دلنشین‏ترین و شاید، غم‏انگیزترین ترانه‏ای بوده است که در ادوار مختلف تاریخ، بن‏مایه و عصاره‏ی برجسته‏ترین غزلواره‏های آفرینش را در ذهن نوع بشر برساخته است و پرداختن بدین مفهوم نه تنها در دوران معاصر در ادبیات مشرق عربی و بویژه نزد سرایندگان مکتب تمّوز، امری دلکش و گریزناپذیر می‏نماید بلکه از گاهِ سرودن اسطوره‏ی گیلگَمش و جستجوی گیاه جاودانگی نیز مطرح بوده است تا روایت آرمان بازگشت جاودانه‏ی انسان در ادیان خداباور و تا اندیشه‏ی عین الحیاة و چشمه‏ی آب زندگانی...
در این نوشتار، پدیدآور بر آن است تا بر بنیاد نقد اسطوره‏گرا به خوانش موردپژوهانه‏ی آن دسته از مرگ-‏ نگاره‏های عبدالوهاب البیّاتی دست یازد که در نای هستی، نوای جاودانگی و بازگشت را زمزمه می‏کنند و از ژرفای هستی مرگ‏آلودشان، حضور عشتار و بازگشتِ جان هستی را به جسم خزان‏زده‏ی خاک و ساکنان غریبش نوید می‏دهند؛ در این راستا نمود تمنای جاودانگی در سروده‏های بیّاتی بر بنیاد برجسته‏ترین الگوهای ایزدبانوی گیاهیِ اسطوره‏ی کهن باززایی در میان‏رودان/ عراق کنونی در جستار حاضر مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
برآیند فرجامین این جستار نشان می‏دهد که از میان سرایندگان مطرح کننده‏ی مفاهیم رستاخیزی در ادبیات معاصر عربی، بیاتی،‌ برجسته ترین شاعری بوده است که این مفهوم را مطرح نموده است از آن رو که وی در چکامه‏های رستاخیزی خویش، تنها تداعی‎‏گر اساطیر کهن نیست بلکه ‌آفرینشگر اساطیری دیگرگونه در عصر جدید است.
 
«مقاله‌ی حاضر مستخرج از طرح پژوهشی نگارنده به شماره 27826 مصوب دانشگاه فردوسی مشهد می‌باشد».
کلیدواژه ها
جاودانگی؛ مرگ؛ ایزد- بانوی گیاهی؛ عشتار؛ عبدالوهاب البیّاتی
مراجع

- أبوأحمد، حامد، (1991م). عبدالوهاب البیاتی فی اسبانیا، بیروت، المؤسسة العربیّة للدراسات و النشر.

- الیاده، میرچا، (1372ش)، رساله در تاریخ ادیان، ترجمه ی جلال ستاری، تهران، انتشارات سروش.

- بهار، مهرداد، (1378ش)، پژوهشی در اساطیر ایران،‌ ‌تهران، نشر توس.

- البیاتی، عبدالوهاب، (1995م)، الأعمال الشعریّة لعبدالوهاب البیاتی، بیروت، المؤسسة العربیة للدراسات و النشر..

- ثامر، فاضل، (دت)، المؤثرات الأجنبیة فی الشعر العربی المعاصر، بیروت، المؤسسة العربیة للدراسات والنشر.

- جعفر العلاق، علی، (1986م)، البنیة الدرامیة فی القصیدة الحدیثة، مجلة فصول، الهیئة المصریة العامّة للکتاب، القاهرة، المجلد السابع، العددین1 و2.

- جمشیدیان، همایون، (1385ش)، «بانوی بادگون، بررسی و تحلیل آنسیما در شعر سهراب سپهری»،‌ فصلنامه‌ی پژوهش‌های ادبی، شماره‌ی12 و13.

­- جمعیة التوراة الأمریکیة، جمعیة التوراة البریطانیة و الأجنبیة، (1938م)، التوراة و الأناجیل الأربعة، ترجمة من اللغات الأصلیة، العبرانیة و الکلدانیة و الیونانیة، القاهرة، دار التألیف و النشر للکنیسة الأسقفیّة.

- الجیّوسی، سلمی الخضراء، (2001م)، الاتّجاهات و الحرکات فی الشعر العربی الحدیث، ترجمة عبدالواحد لؤلؤة، بیروت، مرکز دراسات الوحدة العربیّة.

- رضایی، مهدی، (1383ش)، آفرینش و مرگ در اساطیر، تهران، انتشارات اساطیر.

- غیاثی،‌ ناهید، (1391ش)، باورهای رستاخیزی در مصر باستان و ادیان ابراهیمی، تهران، نشر قطره.

- صبری، حافظ، (1973م)، الرحیل إلی مدن الحلم، دراسة و مختارات من شعر البیاتی، دمشق، منشورات اتحاد الکتاب العرب.

- صنعتی، محمد، (1382ش)، تحلیل‏های روانشناختی در هنر و ادبیات، تهران، نشر مرکز.

- مک دونالد، ویلیام، (بی‏تا)، صحیفه‌ی اشعیای نبی، تفسیر کتاب مقدس برای ایمانداران، بی‏نا.

- Abrams’M.H (1977(. Natural Suoernaturalism:Tradition and Revolution in - - Romantic Literature’ Norton New York.

- Briffault’ Robert) 1977(. The Mothers’’ New York’ Atheneum.

- Campbell’Joseph’) 1977(. Primitive Mythology’ London’ Penguuin Books.

- Campbell’Joseph’) 1977.( Oriental Mythology’ London’ Penguuin Books.

- Campbell’Joseph’) 1977(. Creative Mythology’ London’ Penguuin Books.

- FrZWE’ James’ )1971(.The Golden Bough’’ New York ‘Macmillan.

- Neuman’ Erich’) 1974(. The Great Mother’’ New York’ Princeton.

- Neuman’ Erich’) 1970(. The Origins and History of Consciousness’’ New - York’ Princeton.

- Mellaart’ James’) 1981(. The Neolithic of Near East’’London’ Thames and Hudson.

- Heidel’ Alexander’) 1970(. The Gilgamesh Epic’’ Chicago’ Phoenix.

- Harding’ eTHER.Woman’s mYSTERIES’ NEW YORK’ HARPER AND ROW’.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 1,579
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 835