بازتاب مردسالاری در شعر ناریمان علّوش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر

2 دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر

3 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خلیج فارس، بوشهر

چکیده

مردسالاری، بسیاری از ایدئولوژی‌های مرتبط با جنبش فمینیسم را تشکیل می‌دهد که پدرسالاری و سلطه و اقتدارِ دودمانی نیز در ذیل همین مجموعه جای می‌گیرند. این اقتدار مردانه ریشه در سلطه‌‌گری مرد و سلطه‌پذیری زن دارد؛ بدین معنا که مرد بر پایة باورهای فرهنگی و سنتی، خود را تنها قیم و عهده‌دار زن معرفی می‌کند. باری، زنانی که تا گذشتة نه­چندان دور خود را تابع مرد می دانستند، امروزه ادبیات و خاصه شعر را دستمایة تحقق آرمان برابری خود و مردان قرار دادند. ناریمان علّوش شاعر معاصر لبنانی، از زنان شاعری است که برای رسیدن به چنین آرمانی در شعر خود از این درونمایه بهره گرفته. این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی، از رهگذر شعر ناریمان علوش به دنبال پرداختن به نگرش و باوری است که جوامع سلطه‌جوی مردسالار نسبت به زنان و نقش کلیشه‌ای آنان دارند همچنین در پی نقد مؤلفه‌های زن‌ستیزانه‌ای است که سلطه‌جویی و خودبرتر بینی مردان و نابرابری­ها، تحقیرها و زن‌ستیزی جنسیتی، قانونی و عاطفی در حق زنان از آن مؤلفه‌ها به­شمار می‌‌آیند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که مردسالاری، بستر بسیاری از تبعیض­های جنسیتی و نابرابری­ها در حقّ زنان است. از آنجا که شاعر از یک سو نگاهی منفی به هویت سنتی زن دارد و از دیگر سوی، خواستار اصلاح  شماری از آداب و رسوم سنتی است، چاره را در جستن طرحی نو برای هویت زنان می‌داند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Reflection of patriarchy in the poetry of Nariman Alloush

نویسندگان [English]

  • Mina Ghanemi Asle Arabi 1
  • Rasoul Balavi 2
  • Naser Zare 3
1 MA Student, Arabic Language and Literature, Persian Gulf University, Bushehr
2 Associate Professor, Department of Arabic Language and Literature, Persian Gulf University, Bushehr
3 Assistant Professor, Department of Arabic Language and Literature, Persian Gulf University, Bushehr
چکیده [English]

Male domination and the patriarchal systems related to it are the major arguments associated with a feminist movement. Man’s hegemony is based on the law of the dominant and the dominated, which has been established by some traditional perceptions of ​​man’s guardianship over women. The female was subordinate to the man until she found a literary device with which to give herself an opportunity to achieve equality with him. Among those who have enjoyed this opportunity is the Lebanese poetess Nariman Alloush, whose poetic experience deserves to be studied. The purpose of this study conducted through the descriptive-analytical method is to  clarify the perception of patriarchal societies that still believe in the stereotyping of women and their secondary role. Also, we try to criticize the cases of predominance and inequality between men and women as a result of depreciation and sex pressures, patriarchy, and inequality in laws and emotions. It is concluded that patriarchy is a combination of all the pressures and forms of dominance. Parental persecution in Nariman’s poetry is a prelude to other persecutions and inequalities. The poet's view of feminism is a negative view that calls for a reform. Therefore, she criticizes the obedient traditional woman and offers some solutions that helps to delineate a new identity for that woman.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Androcentrism
  • Patriarchy
  • Feminism
  • Dominance
  • Nariman Allush

مراجع

- إدجار، أندرو وبیتر سیدجویک (2014): موسوعة النظریة الثقافیة: المفاهیم والمصطلحات الأساسیة، ترجمة هناء الجوهری، ط 2، القاهرة: المرکز القومی للترجمة.
-  أمین، قاسم (2012): المرأة الجدیدة، القاهرة: مؤسسة هنداوی للتعلیم والثقافة.
-  بابوری، زولیخة وسلیمة عزوق، (2015)، «الأب والسلطة الذکوریة فی الروایة النسویة الجزائریة "روایة رجالی لملیکة مقدم أنموذجا"»، مذکرة مقدمة لاستکمال شهادة الماجستر فی اللغة والأدب العربی، جامعة بجایة عبدالرحمان میرة، کلیة الآداب واللغات، قسم اللغة والأدب العربی.
-  بینیت، طونی و الأخرون (2010م): مفاتیح اصطلاحیة جدیدة: معجم مصطلحات الثقافة والمجتمع، ترجمة سعید الغانمی، بیروت: المنظمة العربیة للترجمة.
- حوسو، عصمت محمد (2008م): الجندر: الأبعاد الاجتماعیة والثقافیة، عمان: دار الشروق.
-  الحیدری، إبراهیم (2011م): النظام الأبوی وإشکالیة الجنس عند العرب، طبعة الکترونیة، بیروت: دار الساقی.
-  الخلیل، سمیر (2014م): دلیل مصطلحات الدراسات الثقافیة والنقد الثقافی، بیروت: دار الکتب العلمیة.
-  دوبوفوار، سیمون (2015م): الجنس الآخر، ترجمة سحر سعید، الجزء الثانی، دمشق: الرحبة للنشر والتوزیع.
-  الرویلی، میجان وسعد البازعی (2002م): دلیل الناقد الأدبی، ط 3، الدار البیضاء، بیروت: المرکز الثقافی العربی.
-  سعید، خالدة (2011م): فی البدء کان المثنّى، طبعة الکترونیة، بیروت: دار الساقی.
-  الشمالی، نضال، (2015م) «تمثیلات الذکورة وانعکاساتها فی خطاب بدریة البشر القصصی»، مجلة الآداب والعلوم الاجتماعیة، المجلد 3، العدد 2، سلطنة عمان، جامعة السلطان قابوس، صص 507-527.
-  صلیبا، جمیل (1982م): المعجم الفلسفی، الجزء الأول، بیروت: دار الکتاب اللبنانی.
-  علّوش، ناریمان (2016م): إمرأة عذراء، لبنان: دار روافد للطباعة والنشر والتوزیع.
-  _______ (2017م): نصف ضائع، لبنان: دار ناریمان للنشر والتوزیع.
-  _______ (2019م): إلى رجل یقرأ، لبنانک دار ناریمان للنشر والتوزیع.
-  القرشی، ریاض (2008م): النسویّة قراءة فی الخلفیة المعرفیة لخطاب المرأة فی الغرب، الجمهوریة الیمنیة، دار حضرموت.
-  لیرنر، غیردا (1986م): نشأة النظام الأبوی، ترجمة أسامة إسبر، بیروت: المنظمة العربیة للترجمة.
-  المناصرة، حسین (2007م): النسویّة فی الثقافة والإبداع، إربد: عالم الکتب الحدیث.
-  نعمتی قزوینی، معصومه، (1396ش)، «زنان و گفتمان مرد سالارى در ادبیات داستانى مصر "مورد کاوى داستان هاى کوتاه محمد حسین هیکل"»، فصل­نامه زن در فرهنگ و هنر، دورة 9، شمارة 4: صص 561-576.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار