تحلیل زمان روایی رمان "مملکة الغرباء" اثر الیاس خوری، براساس دیدگاه روایتی ژرارژنت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

2 کارشناس ارشد زبان و ادبیات عربی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان

چکیده

"الیاس خوری" به عنوان نویسنده­ای آوانگارد و صاحب سبک پسا­محفوظی شناخته­ می­شود؛ رمان او "مملکة الغرباء" داستانی سیاسی- عاشقانه است که عنصر زمان روایت، در ساختار روایی این رمان، مؤلفه‌ایی قابل توجه به شمار می­رود. کامل­ترین تئوری که در تکوین زمان روایی در حوزة روایت­شناسی مطرح شده است، نظریه­ی "ژرار ژنت" فرانسویی است که وی نظریة زمان در روایت خود را در سه محور نظم، تداوم و بسامد مطرح می­سازد. این جستار با تکیه بر روش توصیفی-تحلیلی درصدد بررسی مؤلفه‌های زمان روایی رمان "مملکة الغرباء" براساس نظریه­ی ژرار ژنت است تا به میزان تطبیق این مؤلفه­ها بر ساختار زمان روایی رمان دست یابد و هدف نویسنده از کاربست آنها را متوجه شود. بررسی زمان روایت نشان می­دهد که روند روایت در این رمان بر اساس شکست زمان و پیش­نگری­ و پس­نگری­های نا­متناسب می­باشد همچنین ساختار زمان روایت ساختاری مدور است که از طریق استمرار گذشته­ در حال و تکرار حوادث از طریق تاریخ بیان می­شود. "الیاس خوری" با استفاده از تکنیک هنری توانسته به بیان روایت­های گذشته­نگر و آینده­نگر بپردازد. او با استفاده از درنگ توصیفی، توصیف، اعمال نثر شاعرانه و افعال انشایی، سرعت روایت را کند می­کند و با کارگیری حذف و تلخیص برای سرعت بخشیدن به روایت تلاش می­کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of the time-based narration of the novel "Mamlakat ol-Ghuraba" by Elias Khoury according to the descriptive theory of Gerard Gent

نویسندگان [English]

  • Mahin Hajizadeh 1
  • Mahnaz Khazeer 2
1 Associate Professor, Azarbaijan Shahid Madani University
2 MS Student, Department of Arabic Language and Litearature, Azarbaijan Shahid Madani University
چکیده [English]

Elias Khoury is known as a phonetician and post-Mahfouzi writer. His novel "Mamlakat ol-Ghuraba” is a political love story whose time of narration is a significant component in its structure. The theory of Gerard Genette is considered as the most comprehensive theory about the determination of time in the field of narration. Genette demonstrates the theory of time in his story based on three basic concepts including order, persistence and frequency. Through the descriptive and analytical method, this study seeks to review the time-based narrative components of the novel" Mamlakat ol-Ghuraba" according to the Gérard Genette`s theory. The study aims at achieving the degree of adaptation of these components to the structure of the novel and identifying the author's purpose in applying these components. Studying the time of narration shows that the narrative process in this novel is built upon inappropriate prediction, retrospection and breakage of time. Also, the narrative time structure is a circular structure expressed through the continuation of the past in the present and repetition of incidents by date. Elias Khoury has been able to use aesthetic techniques to declare the retrospective and prospective versions of the narrative. Using a postponed descriptive, restatement and poetic prose, the author has decelerated the pace of the story. However, he tries to speed up the expression of the narrative through elimination and summarization.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Narration time
  • Gerard Gent
  • Elias Khoury
  • Mamlakat ol-Ghuraba
-      ابراهیم، عبدالله،(2005م)، موسوعة السرد العربیة، بیروت: المؤسسة العربیة للدراسات و النشر.
-      احمدی، بابک، (1375ش)، ساختار و تأویل متن، چاپ سوم، تهران: نشر مرکز.
-      اخوت، احمد، (1370ش)، دستورزبان داستان، اصفهان: فردا.
-      تودوروف، تزوتان، (1379ش)، بوطیقای ساختارگرا، مترجم: محمد نبوی، چاپ اول، تهران: آگاه.
-      تولان، مایکل جی، (1383ش)، درآمدی نقادانه زبان شناختی بر روایت، مترجم: ابوالفضل حری، تهران: بنیاد سینمایی فارابی.
-      جینیت، جیرار، (1997م)، خطاب الحکایة؛ بحث فی المنهج، مترجم: محمد معتصم، عبد الجلیل الأزدی و عمر حلی، [لامکان]: المجلس الأعلی للثقافة.
-      حسن­القصراوی، مها (2004م)، الزمن فی­الروایة العربیة، بیروت: مؤسسة الابحاث العربیة.
-      خوری، إلیاس، (1993م)، مملکة الغرباء، الطبعة الاولی، دار الأداب: بیروت.
-      ریمون کنان، شلمومیت، (1387ش)، مؤلفه­های زمان در روایت، مترجم: ابوالفضل حری، تهران: نیلوفر.
-      زکریا القاضی،عبد المنعم، (2009م)، بنیة السردیة فی الروایة، الکویت: عین الدراسات و البحوث الإنسانیة و الإجتماعیة.
-      زیتونی، لطیف، (2002م)، معجم المصطلحات نقد الروایة، الطبعة الاولی، لبنان: مکتبة الروایة ناشرون.
-      صاعی، احمدرضا، نرگس گنجی و فرزانه حاجی­قاسمی، (1393ش)، «مقایسة ساختار بازگشت زمانی  در دو رمان دو دنیا گلی ترقی و ذاکرة الجسد احلام مستغانمی»، فصلنامة تخصصی مطالعات داستانی، سال دوم، شماره­ دوم: صص92-109.
-      قاسم، سیزاء، (1984م)، بنیة الروایة دراسة المقارنة فی الثلاثیة نجیب محفوظ: الهیئة المصریةالعامة للکتاب.
-      قاسمی­پور، قدرت، (1387ش)، «زمان و روایت»، نشریة نقد ادبی، سال اول، شماره­ دوم: صص 123-141
-      لوته، یاکوب، (1386ش)، مقدمه­ای بر روایت در ادبیات و سینما، مترجم: امید نیک فرجام، تهران: مینوی خرد.
-      مارتین، والاس، (1386ش)، نظریه­های روایت، مترجم: محمد شهبا، تهران: هرمس.
-      مرتاض، عبدالملک، ( 1998م) فی النظریة الروایة، الکویت: عالم المعرفة