انطباق تکنیک فاصله‌گذاری بر داستان «رجل من دمشق» اثر زکریا تامر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی کرمانشاه

2 دانشجوی دکترای گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه رازی

چکیده

زکریا تامر (1931) از برجسته­ترین داستان­نویسان معاصر سوری است. او در آثار خود مشکلات انسان معاصر را از زوایای گوناگون مورد کنکاش قرار ­داده است، بدیهی است که چنین مضمونی ساختار و تکنیکی نو می­طلبد که با سنت داستان­نویسی کلاسیک عربی متفاوت باشد. ازجمله داستان­های مهمّ «تامر» که وی در آن مشکلات اجتماعی و فرهنگی انسان را در قالب یک شخصیت معیّن با اسلوبی جدید مورد بررسی قرار داده است، «رجل من دمشق» (مرد دمشقی) است. از این رو هدف پژوهش، بررسی تکنیک داستان­نویسی تامر در این اثر و انطباق آن با اصول و مبانی نظریه «فاصله­گذاری» برتولت برشت است. برپایه­ی فرضیه بحث، مؤلّفه­های این نوع داستان­ها در داستان کوتاه حاضر بسیار برجسته است. لذا دریافتیم زکریا تامر در داستان «رجل من دمشق» از رهگذر شخصیت اصلی داستان، مشکلات انسان در جهان کنونی را نشانه می­گیرد؛ این مشکلات در قالب مسایلی چون عشق، ازدواج، آینده، خانواده، کار، غرور، عزت نفس و ... طرح شده و نگرش شخصیت اصلی داستان در قبال آن­ها نشان داده می­شود. نگرشی که غالبا با لحنی تلخ و سیاه ارائه‌شده و همه هستی قهرمان داستان را فراگرفته است؛ بن­مایه­ی اصلی و مشترک عمل، گفتار و نحوه­ی تفکّر این قهرمان در همه‌جا خمود و رخوت است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Conformity of the theory of distancing with “A man from Damascus” by ZakariaTamir

نویسندگان [English]

  • A. A. Mohseni 1
  • M. Ghobadi 2
1 Assistant Professor, Raziuniversity, Kermanshah
2 Phd Student, Razi university, Kermanshah
چکیده [English]

Zakaria Tamir is one of the most prominent contemporary story writers of Syria who has scrutinized the problems of contemporary mankind from different perspectives. Such a theme evidently requires a modern form incompatible with the traditional form.In “A man from Damascus”, Zakaria Tamir analyses the cultural-social problems of mankind through a give personality using a new style. The purpose of the study is to explore the story writing techniques by ZakariaTamir and its conformity with the distancing theory. The study revealed that distancing theory, proposed by Bertolt Brecht, can be verified. Certain indicators of this theory can be observed inthis short story. Zakaria  deals with problems of modern mankind including love, marriage, future, family, prides, and self-esteem. Moreover, the attitudes of the main character of the story towards the above issues are decribed accompanied by a bitter tone covering all aspects of the protagonist’s life. The keycommon motif in the thought and deed of the protagonist isdullness. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Contemporary literature
  • Distancing theory
  • A man from Damascus
  • Zakaria Tamir
- قرآن کریم، ترجمه مهدی الهی قمشه­ای
- نهج البلاغه، محمد دشتی
- آیسنگ، هانس جی، (1377ش)، «نقد و بررسی علمی روان­کاوی»، ترجمه محمد رضا نیک­خواه – هامادایک آوادیس یانس، تهران، سخن.
- ایرما ریما مکاریک، (1390ش)، دانش­نامه نظریه ادبی معاصر، ترجمه مهران مهاجر و محمد نبوی، تهران، چ چهارم، آگه.
- برشت، برتولت، (2536 ش)، من، برتولت برشت، ترجمه بهروز مشیری، تهران، امیر کبیر.
- پاینده، حسین، (1389ش)، داستان کوتاه در ایران (داستان­های رئالیستی و ناتورالیستی)، جلد1، چاپ اول، تهران، نیلوفر.
- تامر، زکریا، (1987م)، صهیل الجواد الأبیض، دمشق، منشورات مکتبة النوری.
- تدینی، منصوره، (1387 ش)، «تولد دوباره یک فراداستان (بررسی پسامدرنیسم در دو داستان کوتاه از ابوتراب خسروی»، نقد ادبی، شماره2، صص 63 – 82.
- تسلیمی، علی و سارا کشوری، (1390ش)، «فاصله­گذاری در بوف کور، زبان و ادبیات فارسی»، نشریه سابق دانشکده ادبیات دانشگاه تبریز، سال 64، شماره مسلل 224، صص 44 – 61.
- تسلیمی، علی، (1390ش)، نقد ادبی؛ نظریه­های ادبی و کاربرد آن­ها در ادبیات فارسی، چ دوم، تهران، کتاب آمه.
- حسینی، شمسی (1389ش)، بررسی اسلوب داستان نویسی در داستان­های زکریا تامر (بررسی مورد پژوهانه: مجموعه داستان کوتاه دمشق الحرائق)، پایان نامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: علی سلیمی.
- حمود، ماجده، (2000م)، مقاربات تطبیقیة فی الأدب المقارن، دمشق، اتحاد الکتاب العرب.
- سلدن، رامان و پیتر ویدسون، (1382)، راهنمای نظریه ادبی معاصر، ترجمه عباس مخبر، تهران، طرح نو.
- شاهین، شهناز، (1383ش)، «دیدگاه های روانشناسانه در گرادیوا و عروسک پشت پرده»، پژوهش ادبیات معاصر جهان، شماره 17.
- قاسمی پور، قدرت و محمود رضایی دشت ارژنه، (1389ش)، «تحلیل فرمالیستی پیرنگ در داستان‌های کوتاه معاصر فارسی»، ادب پژوهی، سال 4، پیاپی 13، صص 61 – 83.
- میرصادقی، جمال، (1381ش)، جهان داستان (ایران)، تهران، اشاره.
- هاجری، حسین، تحلیل گرایش­های عمدۀ رمان­نویسی از انقلاب اسلامی تا امروز» (87-1357)، (1383ش) پایان­نامه­ دکتری، استاد راهنما: حسینعلی قبادی.
- یاوری، حورا، (1347ش)، روانکاوی و ادبیات، (دو متن، دو جهان، دو انسان). تهران، نشر تاریخ ایران.
- یونگ، کارل گوستاو، (1370ش)، روان شناسی و دین. ترجمه: فؤاد روحانی، تهران، کتاب­های جیبی.
- (برتولت برشتfa.wikipedia.org/ )