تحلیل رفتار متقابل شخصیّت‌ها در رمان «القاتل الأشقر» بر اساس نظریه شخصیّت اریک برن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه رازی

2 دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه رازی

چکیده

نظریۀ رفتار متقابلِ «اریک برن» از جمله نظریه‌های روان شناسی است که در آن به بررسی حالت‌های روانی شخصیت‌ها و رفتار متقابل آن‌ها در جامعه پرداخته و از این طریق، علل و زمینه‌های بروز برخی رفتارها پیش‌بینی می‌شود. طارق البکاری، نویسنده مراکشی در رمان «القاتل الأشقر» هوشمندانه بر روی برخی از رفتارها و ناهنجاری‌های رایج در جامعه و عوامل آن، تمرکز کرده است. نگارندگان، در این جستار برآن بوده‌اند تا با روش توصیفی- تحلیلی و بررسی و تطبیق اثر با نظریۀ «رفتار متقابل» اریک برن، علل بروز برخی رفتارها را ریشه‌یابی کنند. نتایج نشان می‌دهد که شخصیت‌های رمان، در غالب موارد، متأثّر از بُعد «والد» اند و به همین جهت، بر اساس حالات روحی و روانی، اضطراب، تعارض و ترس با هم رفتار می‌کنند. البته، هر یک از عوامل مذکور، خود موجب تغییر و حرکت از یک ساحت به ساحت دیگر نیز می‌شود. به طور کلّی، می‌توان گفت که نویسنده در پی بیان و خلق حالاتی از تشویش و گره زدن آن با برخی ناهنجاری اخلاقی جامعه است و از آن جا که در جامعه مورد بحث، بیشتر رفتارها نه بر پایۀ رفتار خردمندانه بل، برپایه هنجارهای حاکم بر جامعه صورت می گیرد از این رو، تسلّط روحیات والد بر شخصیت‌های داستان، غلبه دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of the interaction of characters in the novel " Al-Qatil al-Ashqar" based on Eric Byrne's theory of personality

نویسندگان [English]

  • aliakbar mohseni 1
  • iman ghanbariaghdam 2
1 Associate Professor Razi university
2 PhD student in Arabic language and literature at razi University
چکیده [English]

ABSTRACT

Introduction

Tariq Bakari (1988) is an activist in the field of fiction in Morocco, whose main literary activities are social novels, in each of which, social issues and problems are dealt with intelligently. The novel " Al-Qatil al-Ashqar " is one of her outstanding works in which the author has meticulously portrayed the bitter truths of a social environment full of corruption and restraint and the burden of her society.. In this work, she tries to show the influence of two important family environments and the social environment in the formation of her fictional characters, who are in fact a picture of the real characters of the social environment. Obviously, in any story, the "characters" play a major role in recounting the events and their sequence; For this reason, paying attention to the actions and behavior of the characters opens the reader's mind to a door of ideas hidden in the writer's mind. Hence, with the help of the basics of psychology, it is better to understand the hidden and deep layers of the characters and the causes of their behavior; Therefore, one of the most important areas of psychological analysis of characters is the analysis and critique of literary texts, especially fiction and novels. Because, in this approach, based on different theories of psychology and its greats, it is possible to analyze the various and even contradictory behaviors of the characters and people in the story. In this regard, the psychological theory of "interaction behavior analysis" is one of these important and practical theories that can be used to evaluate the psychological aspects of the characters, especially in the story. This theory is often used to analyze and analyze human behavior. This study, for the first time, examines and analyzes the novel " Al-Qatil al-Ashqar " from the perspective of an interdisciplinary study method from the perspective of a coherent psychology. This is important in that the characters and their interactions form a major part of Eric Byrne's theory as well as the atmosphere of the present story. In addition, by examining the present novel based on the views of Eric Byrne, one can understand the psychological dimension of the characters and the reasons for some of their actions and in contrast to other people; Therefore, addressing such issues can be an effective step in understanding the subtleties and details of literary works in general and the present novel in part. The purpose of this article is to pay close attention to the formation of interrelationships and the structural pathology of sensual states (parent, adult, child) in the story of " Al-Qatil al-Ashqar " and to answer the following questions:

-According to the theory of "reciprocal behavior" analysis, the behavior of the characters in this story is rooted in which mental and educational states?

- The chain of relations between the characters in the interaction with each other is based on which mental states?

-To what extent is the analysis of "reciprocal behavior" successful in identifying the psychological aspects of the characters in the story?



Methodology

In the present article ، the descriptive-analytical method and based on the theoretical foundations of "Eric Byrne's analysis of reciprocal behavior" has been studied and analyzed by the novel "The Killer of Ashqar". Research materials of this research are provided by referring to libraries, related dissertations, reputable domestic and foreign journals as well as reputable domestic and foreign websites.





Results and Discussion

The results show that the characters of the novel " Al-Qatil al-Ashqar " in the form of cases and except in a few cases, are influenced by the dimension of "parent" and therefore, based on mental states, anxiety, conflict and fear. They treat each other. Of course, each of these factors causes itself to change and move from one area to another. In addition, the study of the characters and the analysis of the existential states of "I" in them, as well as the analysis of their mutual behavior, show that the more psychologically close the characters are, the more they are in a complementary relationship with each other. And the farther apart they are, the farther apart they are. In general, it can be said that the author seeks to express and create states of anxiety and tie it to some of the moral anomalies of society, and since in the society in question, most behaviors are not based on rational behavior but on norms. The ruler of the society takes place, therefore, the dominance of the parental spirits over the characters of the story prevails.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Eric Byrne
  • reciprocal behavior
  • theory
  • Al-Qatil al-Ashqar
  • Tariq Bakari
 
منابع و مآخذ
استوارت، یان و جونز، ون. (1389). تحلیل رفتار متقابل: روش‌های نوین در روان‌شناسی، ترجمه­ی بهمن دادگستر، چاپ سیزدهم، تهران: دایره.
البکاری، طارق، (2019)، القاتل الأشقر، بیروت: دار الآداب.
القبانی، حسین (لاتا)، فن کتابة القصة، بیروت: دارالجیل.
برن، اریک، (1389)، تحلیل رفتار متقابل، ترجمه­ی اسماعیل فصیح، تهران: فرهنگ نشر نو.
بهرامی، منصور، (1385)، مفاهیم تحلیل رفتار متقابل، تهران: خطّ هنر.
بی‌نیاز، فتح‌الله، (1394)، درآمدی بر داستان‌نویسی و روایت‌شناسی با اشاره‌ای موجز به آسیب‌شناسی رمان و داستان کوتاه ایران، چاپ ششم، تهران: افراز.
جیمز، موریل و جنگوارد، دورتی، (1384)، برای خوشبختی و موفقیت آفریده شده­ایم، ترجمه­ی حسن قاسم زاده، تهران: نشر علمی.
حسینی پور، حسین، گراوند، علی و محمد زاده، جهانشاه، (1399)، «تحلیل رفتار متقابل شخصیت­ها بر اساس نظریه شخصیت برن در مرزبان نامه»، مجله دستاوردهای روان­شناختی (علوم تربیتی و روان­شناسی)، سال 27، شماره 1: 109- 126.  DOI: https://doi.org/10.22055/psy.2020.31679.2444
رادمهر، فرزانه، تائبی، زهره و سیدی، وحیده، (1399)، «بررسی رفتار متقابل زوج ها در شعر سرزمین بی حاصل سروده تی. اس. الیوت بر اساس تئوری روانشناسی اریک برن»، مطالعات زبان و ترجمه، شماره 2: 180-155. DOI:  https://doi.org/10.22067/lts.v53i2.71496
سماواتیان، حسین، موسوی، سید محمد و نوری، ابوالقاسم، (1398)، «اثربخشی آموزش کیفیّت بخشی زندگی کاری و غنی‌سازی زندگی زناشویی بر افزایش کیفیّت زندگی کاری و رضایت شغلی در بین زوج‌های شاغل»، مشاوره کاربردی،  شماره­ی 18: 115 - 132.  DOI:  10.22055/JAC.2020.29626.1676
شاملو، سعید، (1378)،بهداشت روانی، چاپ سیزدهم، تهران، رشد.
شرفی، محمد رضا، (1376)، مشکلات تربیتی را چگونه حل کنیم، چاپ دوم، تهران، انتشارات تزکیه.
شولتز، دوان و شولتز، سیدنی الن، (1383)، نظریه­های شخصیت، ترجمه­ی یحیی سیّد محمّدی، تهران: ویرایش.
عبدالرحمن فتاح، علی، (1966)، «تقنیات بناء الشخصیة فـی روایـة ثرثـرة فـوق النیـل»، مجلـة کلیـة الآداب، العدد 102: 83-45.
فیروز بخت، مهرداد، (1394)، اریک برن بنیانگذار تحلیل رفتار متقابل، تهران: دانژه.
گلمن، دانیل، (1383)، هوش هیجانی، ترجمه­ی نسرین پارسا، تهران: رشد.
هریس، امی، ب. و هریس، تامس آ، (1380)، ماندن در وضعیت آخر، ترجمه­ی اسماعیل فصیح، تهران: فرهنگ نشر نو.
هریس، تامس، (1389)، وضعیّت آخر، ترجمه­ی اسماعیل فصیح، فرهنگ نشر نو.
یوسف نجم، محمد، (1974)، فن القصة، بیروت: دار الثقافۀ.
 
Abdurrahman Fattah, Ali. (1966), "Techniques of character building in the narrative of Sarthara Fouq.
Al-Bakari, Tariq. (2019), al-Qatal al-Ashqar, Beirut: Dar al-Adab. (In Arabic)
al-Nil", Al-Kaliya Al-Adab magazine, No. 102: 83-45. (In Arabic)
Al-Qabani, Hossein (Lata). The Art of Storytelling, Beirut: Dar al-Jeel. (In Arabic)
Bahrami, Mansour. (1385), concepts of mutual behavior analysis, Tehran: Khatt Hanar. (In Persian)
Biniaz, Fathullah. (2014), an introduction to story writing and narratology with a brief reference to the pathology of Iranian novels and short stories, 6th edition, Tehran: Afraz. (In Persian)
Burn, Eric. (2008), Analysis of Reciprocal Behavior, translated by Esmail Fasih, Tehran: Farhang Nosh. (In Persian)
Firoz Bakht, Mehrdad. (2014), Eric Burn, the founder of interaction analysis, Tehran: Danje. (In Persian)
Golman, Daniel. (1383), emotional intelligence, translated by Nasrin Parsa, Tehran: Rushd. (In Persian)
Harris, Amy, b. and Harris, Tamas A. (2010), staying in the last state, translated by Esmail Fasih, Tehran: Farhang Eshar New. (In Persian)
Harris, Toms, .(2009). the final state, translated by Ismail Fasih, New Publishing House. (In Persian)
Hosseinipour, Hossein, Garavand, Ali and Mohammadzadeh, Jahanshah. (2019), "Analysis of mutual behavior of characters based on Bern's personality theory in Marzban Nameh", Journal of Psychological Achievements (Educational Sciences and Psychology), Year 27, Number 1: 109-126.
doi: 10.22055/psy.2020.31679.2444.  (In Persian)
James, Muriel and Jungward, Dorothy. (2004), we are created for happiness and success, translated by Hasan Ghasemzadeh, Tehran: Scientific Publishing House. (In Persian)
Radmehr, Farzaneh, Taebi, Zohra and Sidi, Vahidah. (2019), "Investigation of the mutual behavior of couples in the poem Sarzemen Bei Sorudeh by T. S. Eliot on Eric Burn's Psychological Theory', Language and Translation Studies, No. 2: 155-180. doi: 10.22067/lts. v53i2.71496 (In Persian)
Samavatian, Hossein, Mousavi, Seyed Mohammad and Nouri, Abulqasem, (2018), "Effectiveness of training to improve the quality of working life and enriching married life on increasing the quality of working life and job satisfaction among working couples", Practical Counseling, No. 18 : 115-132. doi: 10.22055/jac.2020.29626.1676.  (In Persian)
Shamlou, Saeed. (1378), Mental health, 13th edition, Tehran, Rushd. (In Persian)
Sharfi, Mohammad Reza. (1376), how to solve educational problems, second edition, Tehran, Tazkieh Publications. (In Persian)
Shultz, Doan and Shultz, Sidney Allen. (2004), Personality theories, translated by Yahya Seyed Mohammadi, Tehran: Ed. (In Persian)
Stewart, Ian and Jones, Ven. (1389). Reciprocal behavior analysis: new methods in psychology, translated by Bahman Dadgstar, 13th edition, Tehran: Dikr. (In Persian)